Կոմիտասյան վեց տասնյակ նյութերի զգալի մասը ցուցադրվում էր առաջին անգամ

Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարանի Կոմիտասյան սրահում տեղի ունեցավ «Երկու ժամ Վարդապետի աշխարհում» համերգ- ցուցադրություն՝ նվիրված Կոմիտասի ծննդյան 145 -ամյակին: Թանգարանի տնօրեն ԿԱՐՈ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆԸ irates.am-ի հետ զրույցում նշեց, որ վերջին տարիներին աննախադեպ մեծացել է հետաքրքրությունը Կոմիտասի անձի և նրա ստեղծագործությունների հանդեպ. «ՈՒրախալին այն է, որ մի տեսակ շահեկան, ողջունելի մրցակցություն է սկսվել թե´ տասնյակ խմբերի, թե´ անհատ ուսումնասիրողների միջև: Պակաս ուրախալի չէ նաև այն, որ մարդիկ գիտեն, եթե կոմիտասյան նախաձեռնություն են հանդես բերում, որպես կանոն, դա աջակցության է արժանանում և մասնավոր, և պետական հատվածներից. խոսքը գլխավորապես մշակույթի նախարարության մասին է: Իսկ մասնավորի առումով, եթե կա երեք-չորս անուն, որ վիճահարույց չէ, գործարարը չի սակարկում, անպայման հովանավորում է, առաջինը Կոմիտասն է»: Կարո Վարդանյանը հավելեց նաև, որ կոմիտասյան հոլովույթում գրականության և արվեստի թանգարանը միշտ եղել է ու շարունակում է մնալ առանցքում, զուտ այն պատճառով, որ այստեղ է գտնվում մեծ երաժշտի ամբողջ արխիվը, այդ թվում` անձնական իրերը:

Հոբելյանական միջոցառման շրջանակում նախատեսվում էր բացառիկ ցուցադրություն: Օրն արժևորվեց թավջութակահար, ժողովրդական արտիստուհի Մեդեա Աբրահամյանի և դիրիժոր, երաժշտագետ, արվեստի վաստակավոր գործիչ Դանիել Երաժիշտի` Կոմիտասին նվիրված բովանդակալից ելույթներով: Կոմիտասյան երգերի կատարումներով հանդես եկավ Մարիամ Կանայանը, համերգային ծրագրով՝ Կոմիտասի անվան լարային քառյակը (գեղ. ղեկ. Էդուարդ Թադևոսյան): Կոմիտասի անունը կրող դահլիճում ջերմ մթնոլորտ էր, կարելի էր տեսնել ինչպես է ջութակի, ալտի, թավջութակի լարերից ծնվում կոմիտասյան մեղեդին: Դահլիճը լեփ-լեցուն էր: Ոմանք դասական օրինակով հոտնկայս էին հետևում միջոցառմանը, առավել երիտասարդ երաժշտասերները պարզապես տեղավորվել էին հատակին: Ասում են` Փարիզի հոգեբուժարանում Կոմիտասն անընդհատ այս հարցն է տվել` «Ապրո՞ւմ է այն գործը, որի համար ես մեռա»: Կոմիտասյան բազմախորհուրդ, պարզ ու հարուստ երաժշտությամբ հագեցած օրն ասես գալիս էր պատասխանելու վարդապետի հարցին: Թեև այդ հարցի պատասխանը դեռ երկար ենք որոնելու:
Միջոցառումն ընդմիջվեց փոքրիկ էքսկուրսիայով: Թանգարանի երաժշտական ֆոնդի վարիչ, երաժշտագետ Մարինե Մուշեղյանը ներկայացրեց «Կոմիտաս. Հայտնի և անհայտ» խորագիրը կրող ցուցադրությունը: Ներկայացված ավելի քան վեց տասնյակ նյութերի զգալի մասը ցուցադրվում էր առաջին անգամ: Ցուցադրությանը առավել ամփոփ կանդրադառնանք առաջիկայում: Հավելենք, որ միջոցառումն ավարտվեց «Գութաներգ» խորագրով կարճամետրաժ ֆիլմի ցուցադրությամբ:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ